FERFORJE

Ferforje köken olarak Fransızca bir sözcüktür. Orijinal yazılışı “fer forgé” şeklindedir. “Ateşte dövülerek işlenilen demir” anlamına gelen ferforje adı, önceleri ocaklarda kızdırılan demiri  çekiç ve örs yardımıyla şekillendiren sanat, günümüzde ise yine aynı formatta fakat daha teknolojik araçlar yardımıyla materyali işleyip şekillendiren bir sanat halini almıştır.

Tarihi sürecinde kullanım alanları değişikliğe uğramıştır. Mızrak ucu, at nalı, at arabası  tekerleği, kazma ve benzerleri gibi basit aletlerin yapımından; günümüze, demire önemli ölçüde görsel sanat becerisi katılarak daha estetik hal ile devam ederek gelmiştir.

Ferforjenin mesleki sanat meyveleri ilk olarak 4. yüzyılda görülmüştür. Tam olarak görsel sanata dönüştüğü tarih ise 12. yy. olarak bilinmektedir. 12. yy.da ilk olarak çoğunlukta yaprak motifleri, çiçek ve savaş araç gereçleri üzerine yapılan sanatsal motifler olarak yer almıştır. Bu sanatın öncülerinin Almanlar ve İtalyanlar olmasına rağmen 16. yy.da  İspanyollar daha kapsamlı ve sanatsal eserler ortaya çıkarmaya başlamışlardır.

17. yy.da ferforje bir moda akımı haline gelmeye başlamış ve bu sanata verilen önemde çok büyük bir artış başlamıştır. Bu artışın en etkili sebeplerinden biri de ferforjeyi seven ve hobi olarak ilgilenen XIII. Luis’in tahta çıkmasıdır.

Ferforjenin iç mekanlarda mimari alanda uygulanmaya başlaması 19. yy.a dayanır. 1. Dünya savaşı sırasında popülerliğini azda olsa yitiren ve sakinlik yaşayan ferforje sanatı, mimari alanda farklı mekan uygulamalarının da ortaya çıkmasıyla, günümüze çok fazla ilerleme kaydederek gelememiş ve yeterince eserler vermemiştir.

Günümüzde ise Ferforje; Balkon korkuluğu, bahçe çiti,  bahçe kapısı, merdiven korkuluğu, bina kapısı, pencere korkuluğu, pencere ve kapı pervazı olarak kullanılmasının yanısıra, sehpa, aynalık, resimlik, gazetelik, karyola, aydınlatma gibi benzer eşyalar olarak da kullanılmaktadır.

Ferforje ürünlerinin imalatı ve işçiliği, benzer alanda kullanılan diğer plastik materyallere göre daha maliyetlidir. Fakat dayanıklı ve uzun ömürlü olması nedeniyle daha çok tercih edilmektedir.